Od 1 lipca br. VAT od nieopłaconych przez kontrahentów faktur będą mogli odzyskać przedsiębiorcy powiązani z dłużnikiem rodzinnie i kapitałowo. Prawo do ulgi będzie przysługiwać nawet wtedy, gdy podmiot zalegający znajdować się będzie w stanie upadłości lub likwidacji.

Obecne przepisy stanowią, że jeśli nabywca zalega nam z płatnością 150 dni, licząc od terminu płatności widniejącego na fakturze lub w umowie, możemy odzyskać uiszczony fiskusowi VAT od tej transakcji. W tym celu po upływie wskazanego okresu musimy skorygować „in minus” podstawę opodatkowania i kwotę podatku należnego.

Powiązania rodzinnie i kapitałowo, czyli jakie

Aktualnie ustawa o VAT zabrania stosowania ulgi na złe długi firmom, które są powiązane rodzinnie i kapitałowo z dłużnikiem lub osobą pełniącą u niego funkcje zarządzające i kontrolne. Zakaz ten zostanie uchylony 1 lipca br.

Od tego dnia w kontekście nowelizacji ustawy o VAT za powiązanie rodzinne będzie uchodzić małżeństwo, pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia. Powiązaniem kapitałowym będzie sytuacja, gdy jeden z kontrahentów [wierzyciel, dłużnik] posiada względem drugiego prawo głosu wynoszące co najmniej 5 proc. wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem (art. 32 ust. 3 i 4 ustawy o VAT).

Upadający dłużnik bez korekty

Druga poważna zmiana w rozliczeniach VAT-u, która wejdzie w życie 1 lipca, dotyczy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa zalegającego z płatnością. Obecnie, by wierzyciel mógł odzyskać naliczony od sprzedaży VAT, dłużnik na dzień składania korekty przez wierzyciela nie może znajdować się w trakcie upadłości lub likwidacji.

Wraz z początkiem lipca ten wymóg przestanie obowiązywać. Wówczas mocy nabierze art. 89b ust. 1b ustawy o VAT. Stanowi on, że dłużnik nie będzie musiał korygować deklaracji od niezapłaconej przez siebie faktury, jeśli na koniec miesiąca, w którym upływa 150. dzień od terminu płatności, znajduje się w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacji.