Prezydent Andrzej Duda zdecydował się zawetować ustawę, która miała wprowadzić zmiany w sposobie naliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, w tym wielu prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Nowe przepisy miały wejść w życie od 2026 roku i objąć różne formy opodatkowania. Co to oznacza w praktyce dla właścicieli małych firm i dlaczego głowa państwa podjęła taką decyzję?
Głównym powodem decyzji prezydenta, o czym poinformowała szefowa jego kancelarii, Małgorzata Paprocka, był brak odpowiednich konsultacji społecznych. Podkreślono, że tak znaczące zmiany, mające realny wpływ na finanse przedsiębiorców, powinny być szeroko omówione ze stroną społeczną, co w tym przypadku nie miało miejsca. Przedstawiciele Rady Dialogu Społecznego również wskazywali na brak dialogu podczas prac nad ustawą. Dodatkowo, prezydent wyraził poważne wątpliwości dotyczące zgodności ustawy z Konstytucją oraz zasadami sprawiedliwości społecznej. Według Kancelarii Prezydenta, tak ważne kwestie wymagają przemyślenia i wprowadzenia w sposób transparentny i zgodny z prawem.
Jakie zmiany miały zostać wprowadzone?
Projekt ustawy zakładał modyfikację sposobu obliczania składki zdrowotnej w zależności od formy opodatkowania:
Dla rozliczających się na skali podatkowej oraz podatkiem liniowym: Składka miała wynosić 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia dla dochodów do 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia. Powyżej tego progu, składka od nadwyżki miała wynosić dodatkowe 4,9%.
Dla rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych: Składka miała wynieść 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia dla przychodów do 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia. Powyżej tego progu, składka od nadwyżki miała wynieść dodatkowe 3,5%.
Dla rozliczających się kartą podatkową: Składka miała wynosić 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia.
Ważnym elementem planowanych zmian, który również nie wejdzie w życie, było uchylenie możliwości odliczenia części zapłaconych składek zdrowotnych od podatku dochodowego (lub zaliczenia ich do kosztów) dla osób na podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej od 2026 roku. Szacowano, że te zmiany mogłyby oznaczać zmniejszenie wpływów do NFZ o około 4,6 mld zł.
Co dalej ze składką zdrowotną?
Decyzja prezydenta oznacza, że przepisy zawarte w zawetowanej ustawie nie wejdą w życie w planowanym terminie od 1 stycznia 2026 roku. Prezydent Andrzej Duda zadeklarował otwartość na dalsze prace nad zmianami w systemie opłacania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, jednak podkreślił konieczność przeprowadzenia ich w oparciu o szeroki dialog społeczny i w zgodzie z przepisami Konstytucji. Los przyszłych zmian w tym zakresie zależy teraz od dalszych działań rządu i parlamentu oraz wznowienia konsultacji ze środowiskami przedsiębiorców.
